Waar sta jij in je project? (*)
Met het opstellen van een Anti-prutskwadrant© vergroot je je inzicht in je eigen positie ten opzichte van de algemene status van een project. Je kunt het Anti-prutskwadrant© net als het Anti-sleurkwadrant© en het Anti-klaagkwadrant© zien als een soort APK, een persoonlijke Algemene Periodieke Keuring: om de zoveel tijd ga je nog eens na hoe het staat met jouw project en bekijk je of je gemoedstoestand daarover nog wel door de keuring heen komt.
Het Anti-prutskwadrant© geeft een driedimensionaal beeld van de actuele status van je project en jouw positie daarin. De drie dimensies zijn: de belangrijkheid, de huidige situatie en de toekomstverwachting.
Eerst bepaal je hoe belangrijk je de tien universele elementen van een project (voor een toelichting klik hier) vindt door je persoonlijke top tien samen te stellen.
Let op: dit zijn géén rapportcijfers! Wat je het belangrijkste vind zet je op 1 (en geef je dus een 1) en wat je het minst belangrijk vind zet je op 10 (en geef je dus een 10). Ieder cijfer kun je dus maar één keer gebruiken!
– Daarna bepaal je van elk projectelement de huidige situatie en de toekomstverwachting door ze een rapportcijfer toe te kennen.
Let op: dit is juist géén top tien! Je kunt alle cijfers tussen 1 en 10 meerdere keren gebruiken, m.a.w. ieder aspect geef je iedere keer opnieuw een cijfer tussen 1 en 10!
In het anti-prutskwadrant ontstaat er vervolgens een beeld in drie dimensies van je eigen positie in jouw project: koesteren, heroverwegen, uitzitten of veranderen.
Elk projectaspect krijgt zo een plaats en door de belangrijkheid in grootte te variëren ontstaat er als het ware een driedimensionaal beeld van hoe jij zelf in je eigen project staat. Je ziet dan in één oogopslag wat je opties zijn en of je al in actie moet komen.
Eerste dimensie: de belangrijkheid
Bepaal de belangrijkheid van de tien universele projectelementen en plaats het resultaat in een top tien. Plaats ‘Teamspirit’ bijvoorbeeld op 1, en ‘Werklast’ op 4, wat jij wilt. Je maakt hier dus je persoonlijke top tien: wat het meest belangrijk voor je is zet je op de 1e plaats, wat het minst belangrijk voor je is zet je op de 10e plaats.
Tweede dimensie: de huidige situatie
Geef elk levensaspect een rapportcijfer voor de mate waarin je er op dit moment tevreden over bent. Een 1 betekent dat je je er nu verschrikkelijk ontevreden en ongelukkig over voelt, en een 10 dat je er op dit moment maximaal tevreden en gelukkig over bent.
Derde dimensie: de toekomstverwachting (de kans op verbetering, het prutsgehalte)
Hierin geef je op dezelfde manier een rapportcijfer voor de toekomstverwachting van dit projectelement. Geef een 1 als je denkt dat het prutsgehalte van dit projectelement maximaal is (‘het gaat niet meer verbeteren of zelfs slechter worden’) en een 10 als je verwacht dat het prutsgehalte flink gaat afnemen (‘het gaat nog een flink stuk verbeteren en als het al goed is dan blijft dat zo’). Let op: als jouw huidige situatie hoog soort (bijvoorbeeld een 8, 9 of zelfs een 10) en je verwacht dat dat zo blijft dan geef je hier opnieuw een hoog cijfer dat minimaal gelijk is aan de huidige situatie.
De rapportcijfers vormen samen een set van coördinaten in het Anti-prutskwadrant. Elk coördinaat is omcirkeld: het belangrijkste projectelement heeft de grootste cirkel, het minst belangrijke de kleinste. Samen vormen ze de drie dimensies in een speelveld dat is verdeeld in vier kwadranten: koesteren, uitzitten, heroverwegen en veranderen.
Rechtsboven: koesteren
In dit kwadrant mag je je gelukkig prijzen. Het gaat op dit moment gewoon goed tot uitstekend met je project (en met jou) en in de loop van de tijd zal dit zelfs verbeteren. Je voelt je er goed bij en je ondervindt er geen last van. Koester het, bescherm het en geniet van deze status. Het is een prettige situatie om je in te bevinden en je hebt alle reden om te glimlachen.
Rechtsonder: uitzitten
In dit kwadrant ziet het er op de langere termijn helemaal niet zo slecht uit, maar je zult geduld moeten uitoefenen. Het project worstelt, maar het komt boven. Er moet nog een boel geregeld worden, maar de intentie is er en de acties zijn uitgezet. Dat geeft hoop. Help mee aan het herstel en houd nog even je adem in. Uiteindelijk komt het goed.
Linksboven: heroverwegen
In dit kwadrant wordt het tijd eens goed na te gaan denken over wat je wilt. Het project lijkt op dit moment onder controle te zijn, maar dat is de stilte voor de storm. Want zodra er problemen komen, zakt dit project geheid door zijn fundament. Dat je er een slecht gevoel bij hebt, is hoogstwaarschijnlijk terecht. Wat doe je: steek je je vinger in de lucht, roep je S.T.O.P. of geef je het stokje door aan iemand anders?
Linksonder: veranderen
In dit kwadrant heb je weinig keus meer en zul je actie moeten ondernemen. Je project is nu al één grote chaos en dat gaat ook niet meer verbeteren. De trein dendert ongecontroleerd op een ontsporing af. Wil je daarbij zijn? Of spring je eraf voordat het te laat is? Er moet hoe dan ook iets veranderen en als dat niet het project is, dan ben jij het. In dit kwadrant kun je de tekenen aan de wand niet meer negeren.
Als je niet comfortabel rechtsboven in het koesterkwadrant zit, dan heb je slechts drie keuzes:
• Prik je vinger in de lucht, trek aan de bel, doe de Status Totalus en roep S.T.O.P.!
• Doe niets, blijf zitten, graaf je in en bereid je voor op het uitzitten van de storm.
• Ontvlucht dit ramptraject als je kunt en zoek een veiligere en succesvollere omgeving.
Bedenk: dit is een persoonlijke apk en de p staat voor Periodiek. Met het Anti-prutskwadrant© kun je geregeld checken wat de onderhoudsstatus van je projecten is en wat je gemoedstoestand daarbij is. Is het tijd voor onderhoud of wellicht een ander (nieuw) project? De keuze is helemaal aan jou!
(*) Bron: Het perfecte project | Hoofdstuk 2 | Blz. 103 en verder.